Waterland zonder schepen?

Gelezen in ‘Koersen op karakter’ 1-3-2011

Het kabinet werkt aan een visie Erfgoed en Ruimte. De aanzet daartoe heet ‘Koersen op karakter’ cultureelerfgoed.nl. Met dit koersdocument willen de Ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Infrastructuur en Milieu betrokkenen in het werkveld van cultureel erfgoed en ruimtelijke inrichting consulteren. Cultureel erfgoed willen zij gaan beschermen onder de paraplu van ruimtelijke kwaliteit. Met de consultatie willen de Ministeries scherp krijgen wat (welke cultureel-ruimtelijke opgaven) beschermd moet worden, wie dat moet doen (welke interbestuurlijke samenwerking en rijksrol), en hoe dit moet gebeuren (welke effectieve instrumenten).

Het koersdocument schetst vier karakteristieken, die de kenmerkende, bijzondere en aansprekende eigenschappen van Nederland schilderen. Van deze karakteristieken –  ‘waterland’, ‘stedenland’, ‘kavelland’ en ‘vrij land’ – willen we de geschiedenis kunnen blijven lezen. Terecht stelt het koersdocument dat in weinig deltagebieden water zozeer de bron werd van bestuurlijke organisatie, technologische vernieuwing en economische expansie. Ter adstructie volgt een reeks waterwerken: dijken, deltawerken, handelssteden, trekvaarten en havens. Vreemder is dat het koersdocument niet noemt welke objecten deze waterwerken, technologische vernieuwing en economische vooruitgang mogelijk maakten: de schepen. Nederland kende een enorme vloot  binnenvaart- en kustvaartschepen. Een klein deel hiervan is nog bewaard. Juist deze historische schepen zijn onmisbaar, willen we de geschiedenis van onze vaarten en havens kunnen blijven lezen. En dit maritieme erfgoed heeft, naast de zorg van particulieren en musea, bescherming nodig van de overheid.

Waarom worden historische schepen dan zo opvallend buiten beeld gehouden? Dit komt doordat de overheid met twee maten meet en geen oplossing weet. In het Wetgevingsoverleg MoMo van 31-1-2011 cultureelerfgoed.nl noemt  staatssecretaris Halbe Zijlstra de huidige situatie “buitengewoon vreemd”: historische schepen waarop gewoond wordt zijn volgens de Woningwet onroerende zaken, maar volgens de Monumentenwet roerende zaken. En de staatssecretaris weet dit niet op te lossen met een algemene regel. Maar wat natuurlijk wél kan is dat gemeenten de maritieme waarden van historische schepen, vaarten, havens en andere waterwerken opnemen in de cultuurhistorische paragraaf van hun bestemmingsplannen. Het ei van Abel Tasman!

foto www.kunstuk.com

This entry was posted in Geen categorie and tagged , , , . Bookmark the permalink.

Comments are closed.